Woonhuizen van Rembrandt

Na aankomst in Amsterdam woonde Rembrandt als kostganger bij Hendrick Uylenburgh (ca. 1587 – 1661). Het huis van deze beroemde kunsthandelaar stond op de hoek van de Sint-Anthonisbreestraat en de Zwanenburgwal, pal naast het huidige Rembrandthuis. Op deze plek, de huidige Jodenbreestraat 2, staat nu een pand uit 1889, waarin in de vier woonverdiepingen boven het café zich nu de ondersteunende functies van het museum bevinden, waaronder bibliotheek en kantoren. In de buurt woonden veel andere kunstenaars, waaronder Cornelis van der Voort, Nicolaes Eliasz. Pickenoy, Jan Tengnagel en de historieschilder Pieter Lastman, bij wie Rembrandt op zijn negentiende zes maanden in de leer was geweest.

Op de creatieve hotspot van de stad

Hendrick Uylenburgh was één van de belangrijkste kunsthandelaren van zijn tijd. Naast het huidige Rembrandthuis had hij een beroemde schilderswerkplaats, waarvan Rembrandt de leiding kreeg. Via Uylenburgh kwam Rembrandt in contact met andere kunstenaars en met welgestelde burgers die hem opdrachten voor schilderijen gaven. In deze jaren nam zijn productie van schilderijen sterk toe, in het bijzonder die van portretten. Zijn prenten kregen nieuwe onderwerpen, zoals intieme huiselijke inkijkjes en Bijbelse taferelen, en werden sprekender in stijl. Bij Uylenburgh ontmoette Rembrandt ook zijn toekomstige vrouw Saskia, het nichtje van Uylenburgh. Een jaar na Rembrandts ontmoeting met Saskia kwam er een einde aan zijn hechte samenwerking met de kunsthandelaar Uylenburgh. Rembrandt betrok in de loop van dat jaar een mooie huurwoning in de Nieuwe Doelenstraat.

De luxe van de Nieuwe Doelenstraat 20
Ongeveer op de plek waar tegenwoordig het populaire café-restaurant ‘De Jaren’ is gevestigd, stonden in Rembrandts tijd twee gloednieuwe panden naast elkaar. Ze waren gebouwd voor de regent Willem Boreel. Hij ging zelf in het linker huis wonen en verhuurde het rechterhuis aan Rembrandt en Saskia. Het pasgetrouwde stel woonde hier twee jaar, tussen 1635 tot 1637. Net als andere straten in de directe omgeving was de Nieuwe Doelenstraat een deftige straat, die in trek was bij vermogende personen. Een schilder van portretten kon hier zijn potentiële klanten vinden. Waarschijnlijk omdat hij er te weinig werkruimte had, woonde Rembrandt hier maar kort.

Een groter atelier op de Zwanenburgerstraat
Na twee jaar gewoond te hebben op  de Nieuwe Doelenstraat, verhuisde het stel naar een woning in de Zwanenburgerstraat, midden in de Jodenbuurt. Deze straat is verdwenen toen hier in de jaren tachtig van de twintigste eeuw het Amsterdamse stadhuis en de opera, de Stopera, is gebouwd.

Op chique op de Jodenbreestraat 4
De dertiger Rembrandt kocht in januari 1639, als alom gevierd kunstenaar, het kapitale koopmanshuis aan de Sint Antoniesbreestraat, het huidige Rembrandthuis. Hij zou er bijna twintig jaar wonen en werken. Het huis is gebouwd in 1606, het geboortejaar van Rembrandt zelf, in een nieuw oostelijk stadsdeel aan de breedste straat: de Breestraat. Omstreeks 1627 werd het pand verbouwd, waarschijnlijk onder leiding van Jacob van Campen, later vooral bekend als architect van het toenmalige nieuwe stadhuis, nu het Paleis op de Dam. Rembrandt kocht het huis voor het destijds enorme bedrag van 13.000 gulden, te betalen in termijnen.

Lees hier meer over het Amsterdam van Rembrandt